Giấc ngủ có vai trò vô cùng quan yếu trong cuộc sống của con người, tuy nhiên chúng ta thường không biết rõ nguyên nhân chuẩn xác dẫn đến những cơn buồn ngủ, cũng như cơ chế gây buồn ngủ của não bộ. Mỏi mệt trong công việc là điều phổ biến thường gặp cho dù bạn làm việc bán thời gian hay toàn thời gian, ca ngày hay ca đêm. Nó có thể khiến cho công việc bị trì trệ, năng suất không cao.
Những người có tính chất công việc đặc thù như thường xuyên làm ca đêm hoặc những ca luân phiên nhau cũng có thể bị mắc rối loạn giấc ngủ khi làm việc theo ca, được trình bày rõ rệt với các cơn buồn ngủ quá mức trong lúc làm việc vào ban đêm, nhưng lại mất ngủ khi nghỉ ngơi vào ban ngày.
Những tế bào tâm thần đệm hình sao trong não kích thích cơn buồn ngủ bằng phương pháp giải phóng ra adenosine- một chất điều hòa tâm thần có tác dụng gây ngủ bị ức chế bởi caffeine. Ngoài ra, thời gian thức của bạn càng lâu thì sự thôi thúc cơn buồn ngủ càng lớn. Điều này được gọi là sức ép giấc ngủ.
Adenosine là một tác nhân gây ra áp lực giấc ngủ. Chất hóa học này sẽ tích tụ lại trong não bộ khi bạn ở trạng thái thức, sau đấy sẽ kích thích các mô hình hoạt động não bộ độc đáo xảy ra khi mà ngủ. Không tương tự các tế bào thần kinh khác, những tế bào hình sao này không bắn ra những giải điện, và chúng được coi là những tế bào hỗ trợ đơn giản.
Một số người có thể cảm thấy mỏi mệt vì không ngủ đủ giấc, khi mà một số người khác mắc phải các vấn đề rối loạn về giấc ngủ, chẳng hạn như chứng ngưng thở khi ngủ, hội chứng chân không yên hoặc chứng ngủ rũ (Narcolepsy). Các vấn đề liên quan đến giấc ngủ bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm hội chứng Jet Lag, làm việc ca đêm, ca làm việc trái với nhịp điệu giấc ngủ tự nhiên của thân thể, hoặc ngủ trong giây lát.
Dù là nguyên nhân nào đi chăng nữa thì tình huống buồn ngủ quá mức đang trở thành một mối lo ngại đối với nhiều người. Những cơn buồn ngủ ập tới có thể khiến bạn khó tập hợp và tỉnh táo khi làm việc, hoặc tài xế. Bởi thế, một số người quyết tâm đối phó với những cơn buồn ngủ khó chịu thông qua việc sử dụng caffeine hoặc những chất kích thích để tỉnh táo hơn. Không may mắn thay, điều này chỉ khiến một ngày của họ chấm dứt với tình trạng mất ngủ do cafein gây ra.
Uống quá nhiều cafe hoặc đường: trong khi caffeine và đường cung ứng năng lượng ngay tức thì thì chúng cũng sẽ đem lại một số hậu quả nếu dùng quá nhiều hoặc dùng vào buổi tối trước khi đi ngủ. Hai chất này sẽ kích thích trí tuệ quá mức, làm thân thể mệt nhọc, uể oải và khiến bạn buồn ngủ lúc làm việc.
Ngủ không đủ hoặc ngủ quá nhiều: Thức dậy với cảm giác mỏi mệt hoặc bị sưng, phù nề mặt là một triệu chứng của việc ngủ quá ít. Mất ngủ tác động nghiêm trọng tới một người như lúc say rượu vậy. Do nó làm suy giảm khả năng phán đoán, phản ứng kém, dễ nóng tính và gây khó khăn trong hoạt động thể chất, cảm thấy mệt mỏi, buồn ngủ lúc thức dậy cũng có thể là kết quả của việc ngủ quá nhiều.
Ít vận động: Ngồi bàn làm việc và làm việc trước máy tính hàng giờ đồng hồ có thể gây ra mệt mỏi. Cộng thêm việc bạn lười đi lại, ít vận động, sẽ càng khiến thân thể bị trì trệ. Mất ngủ: trằn trọc, lo âu và các vấn đề về thể chất đều có thể góp phần gây ra một đêm ngủ mất ngủ cho bạn. Căng thẳng: Căng thẳng sẽ khiến một người không ngủ ngon vào ban đêm và đồng thời, và khiến mọi người muốn ngủ vào ban ngày như một sự giải phóng cơ thể lâm thời khỏi căng thẳng.
- Ngủ không đủ giấc
Chất lượng giấc ngủ kém có thể gây ra một số hậu quả nghiêm trọng tới sức khỏe, gồm có tăng áp huyết, bệnh tim, đột quỵ, tiểu đường, suy giảm trí nhớ và tăng cân. Nếu bạn đã ngủ đủ giấc nhưng vẫn cảm thấy buồn ngủ suốt cả ngày thì khả năng cao bạn đã mắc phải một vấn đề về rối loạn giấc ngủ.
Tình trạng này có thể làm đứt quãng khả năng đi vào giấc ngủ hoặc tác động tới chất lượng giấc ngủ của bạn, thậm chí dẫn đến các hành vi kỳ quặc trong khi ngủ, tiêu biểu như mộng du. Hơn nữa, một số rối loạn giấc ngủ cũng có thể thúc đẩy cơn buồn ngủ không kiểm soát được trong suốt một ngày.
- Rối loạn giấc ngủ
Bạn sẽ cần phải bàn bạc với bác sĩ nếu xuất hiện những dấu hiệu của rối loạn giấc ngủ: Thường xuyên mất hơn 30 phút để đi vào giấc ngủ; Cảm thấy buồn ngủ liên tiếp trong ngày; Ngủ ngáy, thở hổn hển, hoặc ngưng thở trong một thời gian ngắn lúc ngủ (thường xuất hiện ở nam giới); Chân và tay bị co giật thường xuyên khi ngủ; Gặp ác mộng khi ngủ.
Thức dậy nhiều lần vào ban đêm và khó có thể ngủ trở lại; Thường xuyên ngủ trưa, ngủ không chủ ý, hoặc ngủ vào những thời điểm không thích hợp trong ngày; các cơn yếu cơ đột ngột lúc tức giận, sợ hãi hoặc cười; các cơn yếu cơ đột ngột lúc tức giận, sợ hãi hoặc cườiCó cảm giác ngứa ran hoặc như kiến bò ở chân và tay, nhất là lúc bạn đang ngủ; những cơn yếu cơ đột ngột khi tức giận, sợ hãi hoặc cườiCảm thấy đau đầu khi thức dậy; không thể chuyển động thân thể sau lúc thức dậy.
>>> Danh mục khác: